Nghị quyết Đại hội XIII đã xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ, trong đó, nhiệm vụ thứ nhất là tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị toàn diện, trong sạch, vững mạnh. Đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. Xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, "lợi ích nhóm", những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ. Xây dựng đội ngũ đảng viên và cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Củng cố lòng tin, sự gắn bó của nhân dân với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa.
Thời gian qua, các thế lực thù địch không ngừng phủ định, xuyên tạc tư tưởng Đảng, vai trò lãnh đạo của Đảng, đưa ra các luận điểm tiêu cực đến hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa; xuyên tạc cán bộ lãnh đạo trong hệ thống chính trị; chống lại chính trị và pháp luật của Đảng và Nhà nước ta. Chính vì vậy, song song với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và xây dựng hệ thống chính trị cần tiếp tục được đặc biệt chú trọng, việc vận dụng sáng tạo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII vào bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình hiện nay là vô cùng quan trọng và cấp thiết.
Một trong các giải pháp để thực hiện phương hướng và nhiệm vụ trong trọng tâm thứ nhất được đề ra đó là coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng, tăng cường giáo dục truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc và lịch sử cách mạng vẻ vang của Đảng, sự đoàn kết, thống nhất toàn dân tộc; không ngừng nâng cao trình độ lý luận chính trị cán bộ, đảng viên. Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; chủ động phòng chống “diễn biến hòa bình”, thông tin xấu, độc trên internet, mạng xã hội.
Thực hiện tốt việc quy hoạch các cơ quan báo chí phù hợp với tình hình mới; tập trung đào tạo xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý báo chí, phóng viên, biên tập viên có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực, nghiệp vụ giỏi để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền; phát huy hơn nữa vai trò của văn học - nghệ thuật trên mặt trận tư tưởng; đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học - công nghệ để phục vụ công tác tuyên truyền, bảo đảm an ninh tư tưởng trên môi trường không gian mạng.
Trong giai đoạn hiện nay, tình hình thế giới cũng như khu vực có những diễn biến phức tạp và khó lường với nhịp độ nhanh, chính giai đoạn này tạo ra cơ hội và cả khó khăn thách thức mới cho nền chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội đất nước…
Có thể nhận thấy rõ những quan điểm chống phá phổ biến hiện nay là: Xuyên tạc, hạ uy tín các đồng chí lãnh đạo, xuyên tạc về đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước, xuyên tạc lịch sử, lan truyền những tư tưởng sai lệch bằng những luận điệu “phản biện xã hội”, đấu tranh “dân chủ”, “nhân quyền”, “dự do tôn giáo”, bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ… để xuyên tạc lịch sử, kích động thù địch hoặc bằng nhiều hình thức, cách thức và đối tượng khác nhau. Mục tiêu nhằm chia rẽ niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, bác bỏ những thành tựu cũng như vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam… Lợi dụng sự phát triển và phổ biến của các phương tiện truyền thông, mạng xã hội họ lan truyền và lôi kéo kích động trong cộng đồng bằng những thông tin sai sự thật.
Bằng việc tận dụng tối đa công cụ mạng xã hội, các đối tượng ngày càng dễ dàng lan truyền tư tưởng, thông tin sai lệch. Đứng trước tình hình đó, việc tăng cường đấu tranh chống lại những âm mưu thâm độc, thủ đoạn nguy hiểm của các thế lực thù địch càng trở nên cấp thiết, đặc biệt là trên trận địa mạng xã hội.
Mạng xã hội - kênh tuyên truyền hiện đại nhưng nhiều vấn đề
Ngày nay, không thể phủ nhận sự phát triển và phủ sóng rộng khắp của mạng xã hội đã thay đổi phương thức truyền tải thông tin. Thay vì thông tin được truyền tải đơn chiều, vào thời điểm hiện tại có thể thấy rằng mạng xã hội đến với từng cá nhân, khiến cho việc tiếp cận trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn trước, điều đặc biệt là mạng xã hội tạo ra sự tương tác, cung cấp, chia sẻ thông tin, tạo ra môi trường thông tin đa chiều cùng với nhiều nội dung phong phú và đa dạng. Không sai khi nói mạng xã hội đã thay đổi hoàn toàn cách thức mà công chúng tiếp cận với thông tin.
Trong đó, những thông tin mà mỗi người tiếp cận ngày càng được cá nhân hóa, theo đó mỗi cá nhân sẽ có một hệ tư tưởng, thái độ cũng như nhu cầu tiếp nhận thông tin khác nhau sẽ quyết định những thông tin họ được truyền tải và tiếp nhận trên mạng xã hội. Việc xóa bỏ rào cản về địa lý, mọi người được kết nối với nhau thông qua công cụ mạng xã hội đã tạo ra một cộng đồng mạng vô cùng rộng lớn với tốc độ lan truyền thông tin một cách chóng mặt. Từ đây, những thông tin nổi bật trong xã hội nhanh chóng được phổ biến trên mạng xã hội và trở thành vấn đề nóng được đem ra bàn luận, tranh luận trên mạng xã hội giữa những người có hệ tư tưởng khác nhau.
Tuổi thọ của thông tin trên mạng xã hội là vô cùng ngắn, vì vậy để thu hút sự quan tâm thì thông tin phải đảm bảo tính mới, gắn liền với thực tiễn đời sống xã hội. Những thông tin điển hình có thể kể đến như mang tính thời sự, phản ánh chính sách mới, chủ trương mới, sự kiện mới...
Đồng thời phải nhanh chóng và kịp thời, việc cập nhật thông tin lên mạng xã hội trở thành cuộc đua về tốc độ. Chính tính chất thời điểm này mà các thông tin sai lệch được lan truyền trên mạng xã hội rất có thể trở thành mầm mống tư tưởng sai lệch trong cộng đồng mạng nếu không được đính chính một cách kịp thời.
Theo thống kê của Digital thì đến đầu năm 2023 Số lượng người dùng Internet ở Việt Nam là khoảng 77,9 triệu người, chiếm 79% dân số, tăng 5,3 triệu người (7,3%) so với năm 2022; số lượng người sử dụng mạng xã hội ở Việt Nam là hơn 70 triệu người dùng tương đương 71% tổng dân số. Với sự số lượng người sử dụng vô cùng lớn, mỗi thông tin trên mạng xã hội đều có tốc độ lan truyền rất nhanh đủ điều kiện trở thành kênh tuyên truyền trong cộng đồng.Với đặc thù nguồn thông tin đa dạng và khó kiểm soát, mạng xã hội tồn tại những vấn đề nhức nhối. Bên cạnh thông tin tích cực, đúng đắn thì vẫn còn những thông tin giả, bịa đặt, xuyên tạc lịch sử, thù địch và kích động bạo lực nhằm chia rẽ niềm tin của Nhân dân vào Đảng và Nhà Nước dưới nhiều hình thức để tiếp cận với hàng triệu người dùng mạng xã hội, gây ra những luồng thông tin trái chiều.
Với đặc thù nguồn thông tin đa dạng và khó kiểm soát, mạng xã hội tồn tại những vấn đề nhức nhối. Bên cạnh thông tin tích cực, đúng đắn thì vẫn còn những thông tin giả, bịa đặt, xuyên tạc lịch sử, thù địch và kích động bạo lực nhằm chia rẽ niềm tin của Nhân dân vào Đảng và Nhà Nước dưới nhiều hình thức để tiếp cận với hàng triệu người dùng mạng xã hội, gây ra những luồng thông tin trái chiều.
“Mạng xã hội” - trận địa bảo vệ nền tảng tư tưởng
Công cụ chống phá
Như đã đề cập trước đó, thông tin trên mạng xã hội vô cùng đa dạng, phong phú và nhiều chiều, không có kiểm chứng và dễ bị chi phối bởi hiệu ứng quần chúng và phản ứng dây chuyền. Với tuổi thọ ngắn những thông tin sai lệch có thể len lỏi và tồn tại trong tư tưởng của nhiều cá nhân tiếp cận thông tin nếu thông tin đó không được đính chính một cách kịp thời. Đồng thời để thu hút người theo dõi, thông tin đôi khi được phóng đại một cách thiếu kiểm soát.
Ngoài ra, khó khăn trong việc kiểm soát thông tin, tính chính xác và việc ẩn danh của người tham gia mạng xã hội tạo điều kiện cho các thế lực xấu, thù địch chống phá Đảng và Nhà nước ta. Chúng lợi dụng những sơ hở trong quản lý mạng internet, mạng xã hội, xâm nhập, phát tán những thông tin xuyên tạc lịch sử gây chia rẽ nội bộ, mất trật tự an ninh xã hội.
Chúng tập trung chống phá cơ sở tư tưởng, truyền bá tư tưởng không lành mạnh, kích động mâu thuẫn với nhân dân, gây thiệt hại về lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước… Chúng chia rẽ xã hội, thực hiện “diễn biến hòa bình”, khuyến khích cộng đồng mạng tham gia các hoạt động không tuân thủ quy định pháp luật…
Điều đáng báo động là những thông tin này lại có tốc độ lan truyền cực nhanh trên mạng xã hội với hàng nghìn lượt bình luận và chia sẻ chỉ trong thời gian ngắn.
Một vấn đề lớn khác nằm ở hệ tư tưởng của giới trẻ và cách thức giới trẻ sử dụng mạng xã hội và thể hiện sự yêu thích với những người nổi tiếng ở các quốc gia khác. Ví dụ có thể kể đến gần đây nhất là bộ phim “Quân đội Vương Bài” do Trung Quốc sản xuất đã tạo ra làn sóng phẫn nộ vì có những yếu tố xuyên tạc lịch sử, bên cạnh làn sóng phẫn nộ là có một bộ phận giới trẻ thiếu trải nghiệm cũng như bản lĩnh sàng lọc thông tin vì yêu thích những diễn viên một cách quá đà mà sẵn sàng tuyên truyền ủng hộ nội dung xuyên tạc lịch sử.
Ngày nay, số lượng mạng xã hội trở nên đa dạng không chỉ có Facebook, Instagram mà còn là tiktok - một trong những mạng xã hội phổ biến trong người dùng ở Việt Nam. Chính sự phát triển này đang mở rộng địa bàn hoạt động của các thế lực thù địch nhằm lan truyền thông tin sai sự thật, xuyên tạc tư tưởng của Đảng, kích động, đặt ra thách thức lớn trong việc kiểm soát thông tin, phản bác các quan điểm sai trái.
Trận địa bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Như đã trình bày ở trên, mạng xã hội hiện nay là nơi các thế lực thù địch truyền bá những quan điểm sai trái, chính vì vậy nơi đây cũng trở thành "chiến trường" được sử dụng để chống lại những quan điểm sai trái, hành động thù địch trực tiếp, kịp thời.
Nhận rõ tầm quan trọng của vấn đề, trong Văn kiện Đại hội XIII, Đảng ta nêu rõ, Tích cực, chủ động… “giữ vững chủ quyền số quốc gia trên không gian mạng trong mọi tình huống”.
Đây là nội dung lần đầu tiên được ghi trong một Văn kiện Đại hội, phản ánh nhận thức sâu sắc của Đảng ta về tính chất của thời đại dưới góc độ khoa học – công nghệ, bởi cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (CMCN4.0) sẽ chuyển dịch toàn bộ thế giới từ thế giới thực sang thế giới số.
Để phản bác các quản điểm sai trái, những hành động cụ thể có thể được kể đến như:
Tại cuộc họp báo do Bộ Ngoại giao Việt Nam tổ chức chiều 7/10, người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng đã trả lời câu hỏi liên quan bộ phim Quân đội Vương Bài của Trung Quốc với các chi tiết xuyên tạc lịch sử cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Việt Nam những năm thập niên 1980.
"Chủ trương nhất quán của Việt Nam đối với các vấn đề lịch sử là gác lại quá khứ, hướng tới tương lai, nhìn nhận sự việc một cách đúng đắn và khách quan", bà Thu Hằng khẳng định. Theo đại diện Bộ Ngoại giao, Việt Nam mong muốn các bên "có các hoạt động thiết thực để tăng cường sự hiểu biết giữa nhân dân, đóng góp cho quan hệ hữu nghị, hợp tác và phát triển giữa các quốc gia trên thế giới.
"Chúng tôi đề nghị phía Trung Quốc thực hiện nghiêm nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước về việc tăng cường tuyên truyền hữu nghị, khách quan, củng cố quan hệ xã hội thuận lợi cho phát triển quan hệ giữa hai nước", đại diện Bộ Ngoại giao nhấn mạnh.
Tận dụng ưu thế tuyên truyền, ngăn chặn những thông tin chống phá trên mạng xã hội
Không thể phủ nhận những ưu điểm mà mạng xã hội mang lại trong việc tuyên truyền thông tin đến với công chúng. Nhờ có mạng xã hội mà ngày nay công chúng có thể tiếp cận những thông tin về tình hình dịch bệnh, chính sách của Đảng và Nhà nước, thông tin, hình ảnh tích cực về công tác chống dịch của Đảng và Nhà nước ta cùng với nhân dân. Từ đó định hướng đúng tư tưởng và định hướng xã hội.
Điển hình những thông tinh chính thống tích cực được đăng tải trên các trang thông tin chính thống như “Thông Tin Chính phủ”, “Báo điện tử VTV”...
Việc tuyên truyền những thông tin tích cực chính thống đến công chúng luôn nhận được sự đón nhận tích cực của người dân.
Phát huy ưu thế mà mạng xã hội mang lại, các tổ chức, cơ quan chức năng của chính quyền và tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến cơ sở cần xây dựng diễn đàn, xây dựng nhóm, cộng đồng của mình, với chính cán bộ, nhân viên. Đồng thời, thu hút thêm nhiều thành viên và người theo dõi, huy động lượng lớn người truy cập, để cung cấp thông tin chính thống và tích cực. Thông qua sự tương tác, trao đổi nhóm này một mặt cung cấp, chia sẻ, phổ biến thông tin tích cực, chủ trương, đường lối của đảng và pháp luật nhà nước, mặt khác là sự nhìn nhận các sự việc, sự việc sắp xảy ra liên quan đến lĩnh vực, địa bàn của mình, kiểm tra, rà soát, kịp thời có biện pháp xử lý, giải quyết thỏa đáng.
Việc sử dụng mạng xã hội trong tuyên truyền tư tưởng đảng là tất yếu và khách quan. Nhận thức đúng đắn cả mặt tích cực và tiêu cực của mạng xã hội, thúc đẩy văn hóa sử dụng mạng xã hội để nâng cao chất lượng và hiệu quả của truyền thông xã hội.
Tài liệu tham khảo:
1. https://baochinhphu.vn. Toàn văn Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng
Hoặc